Suriye Arap Haber Ajansı – SANA Suriye Arap Haber Ajansı – SANA
MANAMA (SANA) – Cumhurbaşkanı Beşşar Esad’ın katılımıyla, Arap Birliği Konseyi toplantısının otuz üçüncü oturumu Manama’daki zirve seviyesinde düzenlendi.
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Prens Muhammed bin Selman Al Saud, 33. Arap Zirvesi’nin başkanlığını Bahreyn Krallığı Kralı Kral Hamad bin İsa El Halifa’ya devretti.
Bölgede yaşanan gelişmelere ilişkin Suriye vizyonunun istikrarı nedeniyle Cumhurbaşkanı Esad zirvede konuşma yapmadı. Sayın Cumhurbaşkanı, uzun yıllar boyunca Arapçılık, Filistin sorunu, Arap-İsrail çatışması ve temelde ortak Arap eylemini güçlendirme gerekliliğine dayanan Arap Birliği reformu da dahil olmak üzere çeşitli Arap sorunlarına ilişkin vizyonunu daha önce tanımlamıştı.
Manama Zirvesi’nin daha önce açık olmasının ardından katılımcıların konuşmalarının süresini üç dakikaya indirme kararı alması dikkat çekicidir.
Açılış sırasında yaptığı konuşmada Suudi Veliaht Prens, Filistin’deki kardeşlerimize yönelik vahşi saldırıya karşı koymak için ortak Arap eylemini sürdürmenin ve uluslararası toplumun saldırıyı derhal durdurma sorumluluğunu yerine getirmesinin gerekliliğini vurgulayarak, İnsani yardımların ulaştırılması ve Filistin halkının 4 Haziran 1967 hattında başkenti kudüs olarak bağımsız devlet kurma hakkını güvence altına alacak şekilde Filistin sorununa adil ve kapsamlı bir çözüm bulunması için çalışmanın gerekliliğini kaydetti.
Bin Selman, Suudi Arabistan’ın Arap bölgesinde güvenlik, barış ve refahı sağlamaya çalıştığını belirterek, buradaki tüm çatışmaların barışçıl yollarla çözülmesi çağrısında bulunurken, Arap bölgesinin tanık olduğu siyasi ve güvenlik sorunlarının, bu zorluklarla yüzleşmek ve kalkınma ve sürdürülebilir kalkınma sürecini sürdürmek için ilerlemek için ortak çabaların sürdürülmesini engellemeyeceğine dair Krallığın güvenini dile getirdi.
Kendi yönünden Bahreyn Kralı Kral Hamad bin İsa Al Halifa, zirvenin, yıkıcı savaşlar, acı verici insanlık trajedileri ve Arap ulusunun kimliğini, güvenliğini, egemenliğini, birliğini ve toprak bütünlüğünü etkileyen tehditlerden oluşan son derece karmaşık bölgesel ve uluslararası koşullar altında yapıldığını açıklarken, ortak Arap sürecini koruma, istikrar ve kalkınmada yeni bir sayfa açma sorumluluğunun boyutuna dikkat çekti.
Kral Hamad ayrıca, ‘’Kardeş Filistin halkının meşru güvenlik, özgürlük ve kendi kaderini tayin etme haklarının inkar edilmesi ışığında, savaşlardaki kanın durdurulması için Arap ve uluslararası ortak bir pozisyon oluşturma ihtiyacımız artıyor’’ diyerek, bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasının, krizlerinin üstesinden gelmek için tüm Arap mahallesine iyilik getireceğini ve Filistinli kardeşleri desteklemek için ilerici kalkınma inşaatı uğruna el ele vereceğine işaret etti.
Mısır Devlet Başkanı Abdülfettah El Sisi ise İsrail’in Filistin halkına karşı yürüttüğü acımasız savaşın, devam eden öldürme, intikam alma ve tüm halkı kuşatma yoluyla yok etme, terörize etme ve çocuklarını yerinden etme nedeniyle büyük bir trajedi olduğunu doğrularken, Gazze’de on binlerce kişi de dahil olmak üzere öldürülen veya yetim kalan Filistinli çocukların haklarının, uluslararası hukuk ve ilgili BM kararları ile adaletle yanına kadar insanlığın vicdanı üzerine çizilen bir kılıç olarak kalacağına dikkat çekti.
El Sisi, Filistin topraklarını halkından boşaltmak amacıyla Gazze Şeridi’nin işgalini yaşanmaz bir yer haline getirerek, Filistin meselesinin tasfiye edilmesini ve Filistinlilerin zorla yerinden edilmesini reddeden Mısır’ın kararlı tutumunu yenileyerek, uluslararası topluma ve tüm aktif ve ilgili taraflara, 4 Haziran 1967 hattında başkenti Kudüs olmak üzere bağımsız devletlerini kurma yönünde meşru haklarını elde etmeyi hak eden Filistinlilere karşı bu yıkıcı savaşa derhal son vermeleri çağrısında bulundu.
Bu arada Ürdün Kralı II. Abdullah, tüm uluslararası anlaşma ve anlaşmaların sınandığı korkunç savaş sonucunda Filistinlilerin Gazze’de yaşadığı trajedi ışığında Arap bölgesinin eşi benzeri görülmemiş acı bir gerçekliğe tanık olduğuna dikkat çekerek, dünyanın ahlaki ve insani sorumluluğunu üstlenmesi, İsrail savaşını durdurmak için çalışması, Gazze Şeridi’ne insani yardım ulaştırmaya devam etmesi ve UNRWA’nın insani rolünü yerine getirmesine destek vermesi gerektiğini vurguladı.
Ürdün Kralı, ilistin halkının tüm meşru haklarını elde etmesi ve başkenti Kudüs olan bağımsız bir devlet kurması konusunda desteklenmesi, Filistinlilerin yerinden edilmemesi ve Batı Şeria ile Gazze Şeridi’nin ayrılmaması için uluslararası çabaları harekete geçirmenin gerekliliğini vurguladı.
Kendi yönünden Irak Cumhurbaşkanı Abdullatif Reşid, buna karşılık, Siyonist oluşumun Gazze Şeridi’ne yönelik başlattığı saldırının ve masumların kanının sistematik ve vahşice dökülmesinin, 100.000’den fazla Filistinlinin şehit olması ve yaralanmasıyla sonuçlanan saldırının, her standartta soykırım teşkil ettiğini belirterek, Irak hükümetinin ve halkının, sürmekte olan bu vahşi saldırılar karşısında Filistin halkının kararlılığını destekleme konusundaki sağlam konumunu ve onların hırs ve özlemlerini gerçekleştirme ve tüm meşru haklarını elde etme konusunda onlarla dayanışmasını vurguladı.
Irak Cumhurbaşkanı ayrıca, ülkesinin Suriye’nin egemenliğine, birliğine ve toprak bütünlüğüne, güvenlik ve istikrarın artırılmasına, burada terörün ortadan kaldırılmasına, buradaki yeniden yapılanma sürecine destek verilmesine ve kardeş halkına insanca bir yaşam sağlanmasına verdiği desteği yineledi.
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ise Gazze Şeridi’nde yedi ayı aşkın süredir devam eden İsrail soykırım savaşının çoğunluğu kadın ve çocuklardan oluşan on binlerce Filistinlinin hayatına mal olduğunu açıkladı.
Buna karşılık, Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed El Manfi, ülkesinin kardeş Filistin halkına ve onların meşru haklarına olan sağlam desteğini yineledi ve Gazze Şeridi’ne yönelik acımasız Siyonist saldırıyı güçlü bir şekilde kınadı.
El Menfi, Libya’nın, Güney Afrika’nın Gazze’de soykırım suçları işlediği iddiasıyla Uluslararası Adalet Divanı’nda “İsrail”e karşı açtığı davaya katıldığını belirtti.
Cibuti Devlet Başkanı İsmail Ömer Celeh ise, İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki soykırım savaşını durdurma ve Filistin halkının tüm haklarına erişimini destekleme konusunda Arap ülkelerine büyük bir sorumluluk düştüğünü açıkladı.
Celeh, uluslararası kutuplaşmanın giderek kötüleştiği bir ortamda Araplar için kendi yeteneklerine güvenmek, kendi aralarında bütünleşmek ve sorunlarına kararlı ve radikal çözümler bulmak için çabalarını birleştirmekten başka çarelerinin bulunmadığına dikkat çekti.
Yemen Cumhurbaşkanlığı Konseyi Başkanı Reşad El Alimi ise, dirençli ve kararlı Filistin halkının, İsrail işgalinden kaynaklanan acılarına son vermek ve bağımsız, tam egemen devletlerini kurma emellerine ulaşmak için zirveden cesur kararlar beklediklerini belirtti. .
El Alimi, Filistin sorununu çözmek ve adil bir barışa ulaşmak için ufukta herhangi bir fırsat göründüğünde gerçeklerle yüzleşmekten kaçmak için aşırı şiddete başvuran işgal güçleri ve ırkçılığa karşı koymak için Arap dayanışması ve etkili diplomasinin ideal bir seçenek olduğunu açıkladı.
Moritanya Devlet Başkanı Muhammed Veld Şeyh El Gazvani ise İsrail işgalinin Gazze Şeridi’nde dünyanın gözü önünde öldürme, yerinden etme ve soykırımı sürdürme konusundaki ısrarının uluslararası toplum ve kurumlarının güvenilirliğini zayıflattığına dikkat çekerken, Bu barbar ve adaletsiz savaşa nihai ve acil bir son vermek için Arap ülkelerinin çabalarını iki katına çıkarmaları ve tüm uluslararası taraflarla koordinasyonu yoğunlaştırmaları gerektiğini vurguladı.
El Gazvani, Arap dünyasının yaşadığı çeşitli krizlerin temel olarak uluslararası durumun karmaşıklığından ve ortak Arap eyleminin umulduğu ölçüde başarısız olmasından kaynaklandığını da belirtti.
Lübnanlı bekçi Başbakan Necib Mikati, Lübnan’da yaşananların İsrail işgalinin devam eden saldırılarının, Lübnan’ın egemenliğini ihlal etmesinin ve BM Güvenlik Konseyi’nin 1701 sayılı Kararını sürekli ihlal etmesinin sonucundan başka bir şey olmadığına dikkat çekti.
Mikati, Arap ülkelerine Gazze Şeridi’nde derhal ve kalıcı bir ateşkes sağlanması, yardım ve yeniden yapılanma sağlanması ve Filistin sorununa ilgili uluslararası kararlar ve Arap Barış Girişimi temelinde adil ve kapsamlı bir çözüm bulunması için birlikte çalışmaya çağrıda bulundu. .
Mikati ayrıca, uluslararası topluma Lübnan’da yerinden edilmiş Suriyelilerin ülkelerine dönüşlerini kolaylaştırma ve hızlandırma, gerekli ve uygulanabilir yardımı sağlama ve onlar için temel yaşam ihtiyaçlarını güvence altına alma çağrısında bulundu.
Umman Başbakan Yardımcısı Asaad bin Tarık Al Said yaptığı konuşmada, Arap ulusunun güvenliğini, çevresini, stratejik konumunu ve ekonomik yeteneklerini korumak ve geliştirmek için güçlenmeye en çok ihtiyaç duyduğunu vurguladı.
Al Said, Filistin halkına uygulanan tarihi adaletsizliğin, Arapların kendi kaderlerini tayin etme hakkını garanti altına alan daha etkili bir duruş sergilemelerini ve Birleşmiş Milletler kararları ve Arap Barış Girişimi uyarınca Filistin devletinin kapsamlı uluslararası tanınmasını sağlamalarını gerektirdiğini açıkladı.
Kuveyt Başbakanı Ahmed Abdullah El Ahmed El Sabah, Arap bölgesinin ciddi zorluklarla, yakın ve giderek artan risklerle ve daha fazla koordinasyon ve iş birliği gerektiren bir istikrarsızlık durumuyla karşı karşıya olduğuna dikkat çekti.
El Sabah, İsrail güçlerinin Gazze ve diğer Filistin şehirlerindeki Filistin halkına karşı yürüttüğü kasıtlı öldürme, yıkım ve imha savaşının, tüm uluslararası sözleşmelerin, yasaların ve insani değerlerin açık ve benzeri görülmemiş bir ihlalini temsil ettiğini belirterek, Filistin halkı tüm meşru haklarını almadan bölgenin güvenlik ve istikrara kavuşamayacağını ve bölge halkının adaleti hissetmeyeceğini vurguladı.
Kuveyt Başbakanı ayrıca, “uluslararası topluma, özellikle de Güvenlik Konseyi’ne, sorumluluklarını üstlenmeye ve işgalin Gazze Şeridi’ndeki askeri operasyonlarını derhal durdurmasını gerektiren bağlayıcı bir karar almaya” çağrıda bulundu.
Cezayir Dışişleri Bakanı Ahmed Attaf da, uluslararası ilişkiler sistemini vuran ciddi krizin, tüm dünyayı etkileyen yansımalarıyla yaşayan bir gerçek haline geldiğini ve çok taraflı uluslararası eylem mekanizmalarını vuran iktidarsızlığın, Birleşmiş Milletler,
Attaf, Arap bölgesinin zorluklar ve krizlerle dolu çok önemli bir aşamadan geçtiğini, bunların en tehlikelisinin Gazze Şeridi’ndeki Filistinliler için gizlenen varoluşsal tehditler olduğunu ve bu tehditlerin İsrail saldırganlığına son verilmesi için çaba gösterilmesini gerektirdiğini açıkladı.
Tunus Dışişleri Bakanı Nabil Ammar, ülkesinin Arap bölgesinin karşı karşıya olduğu temel ve önemli sorunlara odaklanmayı amaçlayan tüm fikir ve girişimlere yanıt vermek için hiçbir çabadan kaçınmadığını vurguladı.
Tunus’un, Filistin halkının zamanaşımına tabi olmayan meşru haklarını, en önemlisi de tüm toprakları üzerinde egemenlik sahibi bağımsız bir devlet kurma hakkını geri alma hakkını destekleyen kararlı duruşu bir kez daha ortaya çıktı.
Arap Devletleri Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu El Gayiz ise İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik saldırganlığının devam etmesi nedeniyle zirvenin istisnai koşullarda yapıldığına dikkat çekerken, 1948 Nakba’nın Filistinlileri varoluştan silmediğini, tarihten de silmediğini vurguladı.
Ebu Al Gayiz ayrıca, Zorla yerinden edilmenin reddedildiğini ve bunun geçemeyeceğini, barış ve istikrarın sağlanmasının işgalin derhal sona erdirilmesi ve 4 Haziran 1967 çizgisinde bir Filistin devletinin kurulması gerektiğini yineledi.
